رطوبت چوب چیست؟

4 اسفند 1401 0 196 مقالات .

رطوبت سنج چیست ؟

در این بخش از مقاله ابزارسعید میخواهیم درمورد رطوبت سنج صحبت کنیم .رطوبت جزو ذات چوب است و چوب بدون رطوبت را فقط می‌توانیم در محیط آزمایشگاهی آن هم به صورت محدود تولید کرد.

رطوبت چوب عددی است که به درصد بیان می‌شود و وقتی می‌گوییم چوب فلان درصد رطوبت دارد یعنی آن در صد از وزن چوب را آب تشکیل داده است.

مثلاً اگر یک اسب چوبی 200 کیلو باشد و رطوبت سنج عدد 15 درصد را به ما نشان دهد این معنی را می‌دهد که در این چوب 200 کیلویی 30 کیلو آب در بافت وجود دارد.

چوب خیس و چوب خشک چیست؟

اندازه رطوبت در بافت چوب را می‌توانیم در سه دسته تقسیم بندی کنیم.

دسته اول شامل چوب های مرطوب است که رطوبتی تا 35 درصد دارند که این رطوبت را در درختان سبز تازه بریده شده می‌توان دید.

دسته دوم چوب های نیمه خشک هستند که رطوبتی 15 تا 10 درصد دارند که این چوب ها شامل درختان بریده شده ای هستند که در فضای آزاد با رطوبت بالا مانند مناطق شمالی کشور خشک شده‌اند.

دسته سوم چوب های خشک هستند که رطوبتی 8 تا 13 درصد دارند که این چوب ها یا در هوای آزاد مناطق گرم و خشک (مانند یزد و کرمان) خشک شده‌اند و یا در خشک کن های صنعتی به این درصد از رطوبت رسیده‌اند.

نکته قابل تأکید اینکه رطوبت چوب یک واژه نسبی است و با توجه به محیط و جغرافیایی که چوب در آن جا قرار دارد میزان رطوبت نسبی چوب قابل تعریف است.

رطوبت سنج چوب

سه روش سنتی، صنعتی و آزمایشگاهی برای بررسی رطوبت چوب وجود دارد.

در روش سنتی با لمس چوب، ضربه زدن به آن، بررسی براده های چوب و با بررسی شکل و بافت چوب می‌توان تا حدودی به خیس یا خشک بودن چوب پی برد.

اما این روش کاملاً تجربه محور و بدون دقت است و یک استاد کار علاوه بر اینکه محدود به محیط و جغرافیای زیست خود برای چنین تشخیصی است، هیچ گاه نمی‌تواند به عدد دقیق رطوبت دست پیدا کند.

در روش آزمایشگاهی بخشی از چوب در اندازه استاندارد در فرایندی خاص مورد تحلیل قرار می‌گیرد که در این فرایند اندازه رطوبت قطعه چوب با تقریبی قابل قبول به کل چوب نسبت داده می‌شود.

اما روش آزمایشگاهی با وجود دقت بالا بسیار زمان بر است و در عمل و در صنعت نمی‌تواند کاربردی باشد.

در روش صنعتی از ابزارهای اندازه گیری با نام رطوبت سنج به این منظور بهره می‌برند که در کنار سرعت بالا دقت قابل قبولی نیز برای صنعت چوب دارد.

رطوبت سنج چوب در انگلیسی

در زبان فنی به رطوبت سنج چوب ” Wood moisture meter ” یا ” Moisture meter detector ” گفته می‌شود که نوع سوزنی آن ” Pin type ” نامیده می‌شود.

انواع رطوبت سنج چوب

رطوبت سنج های چوب به دو دسته کلی نفوذی و تماسی دسته بندی می‌شوند.

نوع تماسی دارای انواع مختلفی چون آلتراسونیک و دی الکتریک است و بدون اینکه نیاز به نفوذ در چوب و یا تخریب آن باشد اندازه گیری رطوبت چوب را انجام می‌دهند.

اما نوع رایج تر رطوبت سنج های چوب، انواع سوزنی یا الکترودی است و شامل دو الکترود می‌شود که برای اندازه برداری رطوبت چوب باید کمی در چوب نفوذ داشته باشد.

البته انواع دیگری مانند هیگرومتریک هم وجود دارد که بیشتر جنبه آزمایشگاهی دارد.

رطوبت سنج چوب و کاغذ ADA (ADA ZHT 70)

آدا یک شرکت روسی ساخت تجهیزات اندازه برداری است که شرکت ابزارسعید تنها وارد کننده رسمی محصولات این شرکت میباشد شما میتوانید محصول پرکاربرد زاویه سنج ADA را از طریق ابزارسعید تهیه کنید.

رطوبت سنج آدا در بسته بندی ساده ای قرار دارد و پس از گشودن بسته بندی، باتری 9 ولت همراه بسته و چند کاغذ و بروشور را خواهید داشت.

در نگاه اول بروشور تنها معرفی دستگاه است ولی با گشودن تای وسط آن متوجه اطلاعات با ارزش دیگری خواهید شد که بدون آن نمی‌توانید به دقت قابل قبولی از این ابزار برسید!

در میانه بروشور برگه راهنمای استفاده از رطوبت سنج چوب آدا و جدول انتخاب مود (MODE) بر حسب نوع چوب و متریال را می بینید که استفاده از آن را در ادامه توضیح خواهیم داد.

در بالا دستگاه نیز متنی شامل مدل رطوبت سنج با نوشته (2 in 1) در پرانتز خود نمایی می‌کند که اشاره به دو کاره بودن رطوبت سنج برای سنجش همزمان دما و رطوبت دارد.

پس از دست گرفتن این رطوبت سنج، اگر تجربه کار با دیگر رطوبت سنج های رایج بازار را داشته باشید؛ داشتن یک ابزار اندازه گیری صنعتی و نسبتاً سنگین‌تر از رقبا اولین حسی است که به شما منتقل می‌شود.

بررسی رطوبت سنج چوب و کاغذ ADA (ADA ZHT 70)

رطوبت سنج آدا 153 گرم وزن و 163*60*30 میلی متری حجم دارد و صفحه نمایش بزرگ در بالا و پنج دکمه در پایین اولین نگاه‌های کنجکاو شما با را به خود جلب می‌کند.

در قسمت بالا هم یک کلاهک قرمز رنگ وجود دارد که با جدا کردن آن سوزن های نفوذی رطوبت سنج را می بینید و با دست زدن به نوک تیز و محکم سوزن ها دلیل وجود این کلاهک کاملاً آشکار می‌شود!

دکمه های روشن و خاموش با رنگ قرمز در بالا و کمی پایین تر در سمت راست دکمه تغییر واحد اندازه گیری دما به سانتیگراد و فارنهایت وجود دارد.

پایین تر هم دکمه تغییر مود اندازه گیری و دکمه MAX/MIN قرار گرفته است.

مشخصات رطوبت سنج چوب و کاغذ و مصالح ADA

قابلیت اندازه گیری دما و رطوبت به صورت همزمان.

دو الکترود با طول 10 میلی متر که قابلیت جدا شدن و تغییر الکترود.

محدوده اندازه گیری رطوبت چوب بین 1 تا 70 درصد و برای مصالح 0.1 تا 2.4 درصد.

محدوده اندازه گیری دمای محیط از منهای 20 درجه تا مثبت 70 درجه سانتی گراد.

تلورانس دقت اندازه گیری یک درصد در رطوبت تا 30 درصد و 2 درصد برای رطوبت 30 تا 60 درصد.

تلورانس دقت اندازه گیری دما 1.5 درجه سانتی گراد (حد بالا و پایین خطا).
فعال شدن حالت ذخیره باتری پس از 30 ثانیه عدم استفاده از دستگاه.

دارای 4 مورد کاری برای افزایش دقت در اندازه رطوبت چوب، کاغذ،MDF و مصالح.

دارای چراغ داخلی برای دید بهتر صفحه نمایش.

نمایش مقادیر بیشتر و کمتر در اندازه گیری ها (MAX/MIN)

آموزش استفاده از رطوبت سنج دیجیتال چوب

استفاده از این رطوبت سنج دیجیتال چوب بسیار ساده است

کلاهک پراپ را جدا کنید، پراپ ها را در چوب قرار دهید و دستگاه را روشن کنید.

پس از انتخاب مود دستگاه با توجه به اطلاعاتی که در جدول قرار دارد اندازه رطوبت به درصد در صفحه نمایش نشان داده می‌شود.

آموزش کامل کار با این رطوبت سنج دیجیتال را در ویدئویی که برای این مقاله تهیه کرده‌ایم ببینید.

بهترین رطوبت سنج چوب

قطعاً توقعی که از رطوبت سنج چوب داریم دقیق بودن آن در کنار استحکام بالای بدنه و بادوام بودن آن در محیط های کارگاهی است.

رطوبت سنج آدا با توجه به تجربه چند ماه کاربری که از آن داشتیم به خوبی توانسته است از پس حضور در یک کارگاه شلوغ و پر رفت و آمد و پر مخاطره برآید.

رطوبت سنج چوب با دقت بالا

رطوبت سنج چوب ADA مدل ADA ZHT 70 دقت بسیار بالایی دارد و طبق ادعای سازنده حتی در رطوبت 70 درصد هم کمتر از 4% خطا خواهد داشت.

این خطا در رطوبت تا 30 درصد که شامل تقریباً همه چوب هایی می‌شود که در نجاری و صنعت چوب با آن سروکار داریم کمتر از 1% است.

می‌توان نتیجه گرفت که با یک رطوبت سنج دقیق طرف هستیم.